Κατασκευή απλών πυροτεχνημάτων

Η εντυπωσιακή πλευρά της Χημείας...


Οι εντυπωσιακές εργαστηριακές ασκήσεις μπορεί να αποτελέσουν ξεχωριστό εργαλείο για την προσέγγιση των μαθητών και το κέντρισμα του ενδιαφέροντός τους...

Η κατασκευή (και η επίδειξη) απλών πυροτεχνημάτων είναι μια αρκετά εντυπωσιακή εργαστηριακή άσκηση, η οποία μπορεί να συνοδεύσει την "Πυροχημική ανίχνευση μετάλλων", τις ιδιότητες υλικών, κομμάτια της θεωρίας σχετικά με τον Περιοδικό πίνακα κλπ.

Η συγκεκριμένη εργαστηριακή άσκηση πέραν των υλικών (αντιδραστηρίων), προϋποθέτει και μια ευχέρεια από πλευράς πειραματιστή, και για το λόγο αυτό παρουσιάζεται το παρακάτω βίντεο. Τα υλικά που απαιτούνται είναι τα εξής:

Ξυλάκια (εκείνα που χρησιμοποιούνται στο  σουβλάκι)
Κόλλα σε σπρέι (πωλείται σε μαγαζιά με σχολικά είδη)
Χλωρικό κάλιο (KClO3)
Νιτρικό Στρόντιο (τα άλατα του Sr δίνουν κόκκινο χρώμα στη φλόγα)
Ζάχαρη άχνη (η καύση της ζάχαρης δίνει την απαραίτητη ενέργεια για τη διάσπαση του KClO3)
Σκόνη μαγνησίου (δίνει χαρακτηριστικά αστεράκια)

Σημείωση: Στο πείραμα που ακολουθεί δεν χρησιμοποιήθηκε σκόνη μαγνησίου.



Η σωστή αναλογία υλικών είναι σημαντική διότι του πυροτέχνημα πρέπει να καίγεται αργά χώρίς όμως να σβήνει. Για το σκοπό αυτό φτιάχνουμε ένα μίγμα ως εξής:
2 κουταλάκια ζάχαρη άχνη
2 (και κάτι) κουταλάκια KClO3
1/2 (μισό) κουταλάκι άλας στροντίου
Μικρή ποσότητα σκόνης μαγνησίου (1/4 έως 1/2 κουταλάκι)

Η παραπάνω αναλογία επαρκεί για την κατασκευή 5-6 πυροτεχνημάτων.

Είναι απαραίτητη η σχολαστική λειοτρίβιση των αντιδραστηρίων τα οποία πρέπει να βρίσκονται σε λεπτό διαμερισμό (γι' αυτό άλλωστε χρησιμοποιούμε άχνη ζάχαρη).
.
Για λόγους ασφαλείας η καύση του πυροτεχνήματος πρέπει να γίνεται πάνω από λεκάνη κυματισμών με νερό.

Η κατασκευή και η καύση του πυροτεχνήματος παρουσιάζεται εδώ.